ابزار فرز توربین دندانپزشکی، مانند یک مته عمل میکند که با نصب بر روی هندپیس، قابل استفاده است. این محصولات، با توجه به نوع نصب بر روی توربین (برای سرعت بالا) یا آنگل (برای سرعت کم)، تفاوتهایی دارند.
انواع فرز توربین دندانپزشکی با آنگلهای مختلف، جزء ابزارهایی هستند که بدون هندپیس، کارایی ندارند. برای برش در بافت استخوان فک و دندان، از انواع فرز توربین دندانپزشکی استفاده میشود.
همچنین، این ابزار برای حذف ترمیمات اضافی و صیقل دادن دندانها نیز مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین، با توجه به کاربردهای مختلف، انواع مختلفی از این ابزارها وجود دارد که در ادامه وب سایت آریا گستر طب به توضیح آنها میپردازد.
انواع فرز توربین دندانپزشکی چیست؟
انواع فرز توربین دندانپزشکی از جنبههای مختلف قابل تقسیمبندی است. ابتدا، این تقسیمبندی بر اساس طول فرز انجام میشود که در دو دسته کوتاه و بلند قرار می گیرد. سپس، تقسیمبندی براساس اندازه سر کروی فرز صورت میگیرد که ۱۵ الی ۱۸ اندازه مختلف را در بر میگیرد، البته متناسب با نوع برند.
همچنین، از نظر زبری هم در دسته های مختلف قرار می گیرد، انواع فرزهای توربین دندانپزشکی به چند دسته تقسیم میشوند که هر دسته با یک رنگ مشخص بر روی دور گردن فرز نمایان میشود. این دستهها از زبری بیشتر به کمتر شامل: سیاه، سبز، آبی، قرمز و زرد میباشند.
استفاده رایج از فرزهای دور سبز یا آبی برای تراش معمول دندانها است، در حالی که فرزهای دور زرد برای پرداخت ترمیمهای کامپوزیتی استفاده میشود. همچنین، فرزهای دور قرمز گاهی اوقات در تراشهای پروتزی به کار میروند.
سطوح زبری فرز توربین بر اساس رنگ نوار روی دور گردن فرز به شرح زیر است:
- فوق درشت (سیاه)
- درشت (سبز)
- متوسط (هیچکدام یا آبی)
- خوب (قرمز)
- فوقالعاده ظریف (زرد)
- فوقالعاده زیبا (سفید)
از نظر دفعات مصرف، فرزهای الماس به دو دسته یکبار مصرف و چندمنظوره تقسیم میشوند. فرز یکبار مصرف به دندانپزشک این امکان را میدهد که برای هر بیمار جدید یک فرز استریل و تیز داشته باشد.
برای خرید فرز توربین الماسه فیشور تیزکاوان کلیک کنید. | ![]() |
از طرف دیگر، فرزهای چندمنظوره، فرزهای بادوامی هستند که پس از استفاده، دندانپزشک میتواند آنها را استریل کند. این فرزها برای ماندگاری طولانیتر ساخته شدهاند و به شما امکان میدهند که کل عمل را با یک فرز انجام دهید، در حالی که با فرزهای یکبار مصرف ممکن است مجبور شوید برای انجام یک کار از چند فرز استفاده کنید.
فرز توربین دندانپزشکی بر اساس میزان زبری
تقسیمبندی انواع فرز توربین دندانپزشکی در دستههای مختلف قرار می گیرد و به دلیل تنوع بیشمار آنها ممکن است کاری چندان آسان نباشد، به همین دلیل میتوان گفت که در بازار همواره مجموعهای گسترده از انواع فرز توربین دندانپزشکی موجود است.
با این حال، به طور کلی میتوان این فرزها را از نظر میزان زبری و شکل ظاهری به چند دسته می توان تقسیمبندی کرد. آگاهی از این انواع میتواند در انتخاب و خرید انواع فرز توربین دندانپزشکی کمک بسیاری کند.
انواع فرز توربین دندانپزشکی دارای درجات مختلف زبری هستند که این تفاوت در زبری میتواند به آنها کاربردهای متنوعی بخشد و آنها را برای ترمیمات مختلف درمانی مفید کند. یکی از دستهبندیهای مهم این فرزها، میزان زبری آنهاست.
میزان زبری انواع فرز توربین دندانپزشکی، بر اساس نوارهای رنگی که بر روی دور آنها قرار دارند، مشخص میشود. این نوارها نشان دهنده میزان زبری و نرمی انواع فرزهای توربین دندانپزشکی و همچنین عملکرد آنها است. انواع فرز توربین دندانپزشکی بر اساس میزان زبری به انواع زیر تقسیم میشوند:
- نوار سفید: این فرزها دارای ذرات فوق العاده ریزی هستند و بسیار نرم عمل میکنند. ابعاد ذرات الماسه در این فرزها حدود ۱۴ میکرون است.
- نوار زرد: زبری این فرزها متوسط بوده و دارای ذرات ریزی میباشند. ابعاد ذرات الماسه در این فرزها حدود ۴۰ میکرون است و برای پرداخت کامپوزیت استفاده میشود.
- نوار قرمز: این فرزها دارای ذرات با ابعاد ۶۳ میکرون هستند و برای پرداخت کامپوزیت و یا کانتورینگ کراونها استفاده میشوند.
- نوار آبی: فرزهای توربین دندانپزشکی این دسته از نوع استانداردی هستند که برای برداشتن مینا مورد استفاده قرار میگیرند و ابعاد ذرات آنها حدود ۱۰۶ میکرون است.
- نوار سبز: این نوع فرز نیز برای برداشتن مینا استفاده میشود، اما با سرعت عمل بیشتری. ذرات در آنها به اندازه ۱۵۰ میکرون است.
- نوار مشکی: این فرزها خشن بوده و ذرات الماسه در آنها حدود ۱۸۰ میکرون دارد که برای برداشتن مواد ترمیمی قدیمی استفاده میشود.
کاربرد فرز دندانپزشکی
انواع فرز توربین دندانپزشکی و آنگل ابزارهایی هستند که برای ایجاد برش در بافتهای سختی مانند دندانها و استخوانها استفاده میشوند و بر روی سر توربین و آنگل نصب میشوند.
همچنین، از انواع فرز توربین دندانپزشکی برای صاف کردن و برداشتن اضافههای ترمیمهای فلزی مانند آمالگام و ترمیمهای همرنگ دندان مانند کامپوزیتها نیز استفاده میشود.
برای خرید فرز روند جراحی هندپیس پروفا کلیک کنید. | ![]() |
فرزهای ترمیمی بر اساس جنس برنده یا برشی آن به دو دسته الماسی (سیلیسی) و کارباید تقسیم میشوند، اما فرزهای توربین اصولاً الماسی هستند و برای کارباید ساخته شدهاند.
فرزهای آنگل معمولاً کارباید هستند، زیرا به راحتی عاجهای پوسیده را از هم جدا میکنند و دندانپزشک زمانی که به عاج سالم میرسد، با مقاومت فرز مواجه میشود که قدرت تشخیص دندانپزشک را بالا میبرد. البته بهتر است بدانید که فرزهای الماسی برای آنگل ساختهشدهاند.
تفاوت آنگل و توربین در سرعت چرخش آنهاست، زیرا سرعت چرخش آنگل بسیار کمتر از توربین است که به همین دلیل میزان گرمای کمتری نسبت به عاج را به دندان تحمیل میکنند. به طور کلی، میتوان از کاربردهای انواع فرز توربین دندانپزشکی به موارد زیر اشاره کرد که بستگی به روند درمان بیمار دارد:
تراش دادن دندان بیمار | ساییدن دندان |
برش دادن دندان | کندن دندانهای بیمار |
برداشتن اضافههای ترمیم فلزی مانند کامپوزیت | صاف کردن دندان |
مقایسه انواع فرز توربین دندانپزشکی با فرز آنگل:
همانطور که در بالا اشاره کردیم، فرزهای آنگل عمدتاً کارباید هستند، به دلیل اینکه این هندپیسها با سرعت پایین خود، عاج پوسیده را به راحتی برداشت میکنند. در واقع، دندانپزشک در مواردی که حین کار به عاج سالم میرسد، با مقاومت بسیاری مواجه میشود.
بنابراین، نیاز به قدرت بالا در کنار سرعت کمتر است تا کار را ادامه دهد. البته، فرزهای الماسی هم برای آنگل تولید میشوند، اما عموماً این فرزها از جنس کارباید هستند.
تفاوت دیگر این دو فرز به بخش تنه (Shank) یا بدنه این محصولات بازمیگردد، به این معنا که همانجایی که در داخل توربین و یا آنگل قرار میگیرد. بدنه انواع فرز توربین دندانپزشکی را استوانهای براق و صاف تشکیل میدهد، در حالیکه انتهای تنه فرز آنگل، شیار خاصی دارد که آن را متمایز میکند.
همچنین، برای ذکر اختلاف دیگر این دو فرز، میتوان به ضخامت فرز آنگل اشاره کرد که بیشتر از فرزهای توربینی است. سرعت چرخش فرزهای آنگل هم خیلی کمتر از توربین است که این موضوع باعث میشود که با استفاده از فرزهای آن، گرمای کمتری به عاج دندان تحمیل شود.
جنس انواع فرز توربین دندانپزشکی چیست؟
همانطور که تاکنون اشاره کرده ایم، این محصولات اغلب از جنس الماس ساخته میشوند. اما این نشان دهنده عدم وجود سایر متریالها برای ساخت فرز نیست. در ادامه، برخی از مهمترین دستهبندیهای فرز دندانپزشکی از نظر جنس را بررسی میکنیم.
فرز های الماسه
انواع فرز توربین دندانپزشکی از ذرات ریز و تیزی توسط یک نوع ماده مشابه الماس (بسیار سخت) و مادهای نرمتر ساخته میشوند که قسمت سر (HEAD) فرز را تشکیل میدهد. این جنس به فرز توانایی تراشیدن بافتهای مقاوم دندان را میدهد.
برای خرید آنگل ناخنکی کوکسو Coxo کلیک کتید. | ![]() |
بنابراین بهترین گزینه برای استفاده در هندپیسها به شمار میرود. فرز الماسه، در صورت استفاده صحیح، عمری طولانی دارد. همانطور که گفته شد، این محصول را میتوان با درجه زبری بسیار نرم (از ۳۸ الی ۴۴ میکرون) تا فوقالعاده سفت (از ۱۲۵ الی ۱۵۰ میکرون) تهیه کرد که در اندازه و شکلهای متعدد در مطبها یافت میشود.
فرز های دندانپزشکی استیل یا فولادی
این جنس از نخستین مواد مورد استفاده در ساخت فرزهای دندانپزشکی به شمار میرود. در واقع، این فرز قابلیت کار در سرعتهای پایین را دارد، اما ممکن است در سرعتهای بالا کند شود.
معضل کند شدن فرزهای استیل، حرارت و لرزش در هنگام تراشیدن دندان را به دنبال دارد که میتواند منجر به ناراحتی دندانپزشک و بیمار شود. ایجاد لرزش و حرارت در هنگام تراشیدن دندان، بنابراین، منجر به ناراحتی بیمار و خستگی دندانپزشک خواهد شد.
فرز های دندانپزشکی سرامیکی
این نوع فرزهای دندانپزشکی اکثراً در زمان نیاز به درآوردن پوسیدگیهای دندانی کاربرد دارند. همچنین، در زمان برداشتن عاج از روی دندان، از فرزهای دندانپزشکی سرامیکی استفاده میشود. این فرزها، مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارند و در برداشت پوسیدگی کاملاً موثر عمل میکنند.
فرز های دندانپزشکی پلیمری
گاهی ممکن است در زمان استفاده از فرزهای کارباید یا سرامیکی، مقداری از بخش دندانی به صورت اضافه برداشت شود. این اتفاق، باز شدن پالپ دندان را به دنبال خواهد داشت. فرزهای دندانپزشکی پلیمری برای جلوگیری از این پیشامد و اتفاقات مشابه تولید شدهاند.
سختی فرزهای دندانپزشکی پلیمری از مینای سالم دندان کمتر بوده، اما از بخشهای پوسیده بیشتر است. در نتیجه، این فرزها میتوانند بخشهای پوسیده را بدون اینکه آسیبی به نسج سالم دندان وارد کنند، بردارند.